لاستیک طبیعی SMR

لاستیک طبیعی SMR:

لاستیک طبیعی از درختانی بومی در آمریکای جنوبی بنام Hevea بدست می آید. این درختان تا ارتفاع حدود 24 متر رشد می کنند، تا کربن دی اکسید مورد نیازی که برای رشد این درختان و همچنین یک جز ضروری برای لاستیک ها می باشند، را تامین کند.
درختان و درختچه ها و بوته های دیگری نیز هستند که از آنها لاستیک طبیعی تولید می شود، اما از آنجایی که از نظر کارایی قابل مقایسه با درختان Hevea نیستند، گیاه شناسان صنعتی منحصرا روی درختان Hevea تمرکز کرده اند.
Hevea در مناطق استوایی و نیمه گرمسیری رشد می کند. جنوب شرقی آسیا منطقه مناسبی برای رشد این دسته از درختان است. این ماده که یک پلیمر شیمیایی محسوب می شود، یکی از مهم ترین پلیمر های تاریخ است که جامعه بشری به آن دست یافته است.
در جهان امروز استفاده از لاستیک ها برای بشر اهمیت زیادی دارد. انواع مختلفی از لاستیک ها با کاربردهای مختلف وجود دارند. لاستیک ها بطور عمده در صنایع مختلفی از جمله: صنعت خودرو سازی، صنعت حمل و نقل (هوایی، زمینی و دریایی)، لوله و اتصالات ، سیم و کابل و… برای ساخت قطعات کاربرد دارند.
یکی از لاستیک های طبیعی پر مصرف با نام SMR شناخته می شود که در ادامه این مقاله به بررسی بیشتر آن خواهیم پرداخت.

SMR چیست؟

لاستیک تحت استاندارد مالزی و یا به اختصار SMR یکی از با ارزش ترین لاستیک های طبیعی است که بطور مستقیم از درختان Hevea گرفته می شود. طرح استاندارد لاستیک مالزی در سال 1965 توسط موسسه تحقیقات لاستیک مالزی (RRIM) معرفی شد (این موسسه در سال 1925 تاسیس شد) و انقلابی عظیم در صنعت لاستیک طبیعی ایجاد کرد. بر اساس این طرح، لاستیک ها از نظر مشخصات فنی طبقه بندی می شوند. بدین ترتیب این طرح کنترل کیفیت لاستیک و رعایت استاندارد ها را تضمین می کند در نتیجه بازاریابی را بهبود می بخشد تا بتواند با صنعت لاستیک مصنوعی به رقابت بپردازد.

خواص SMR چیست؟

مهم ترین ویژگی SMR خاصیت کشسانی (elasticity) بالایی است که دارد. این ماده در برابر نیروی کششی (Tension) بالا،دچار افزایش طول (Elongation) می شود و دوباره به حالت اولیه باز می گردد.
SMR به دلیل مقاومت بالا در برابر سرما و گرما و انعطاف پذیری خوبی که دارد، ماده اولیه بسیاری از صنایع لاستیکی محسوب می شود.از دیگر ویژگی های SMR می توان به عمر طولانی و دیر فرسوده شدن آن نام برد. این لاستیک در برابر آب و مواد شیمیایی مقاوم است. ولی در برابر حلال های غیر قطبی (benzene , diethyl ether , chloroform) آسیب پذیر است.

انواع SMR:

SMR بر اساس مشخصات فنی به چند دسته تقسیم می شود که مهم ترین تفاوت این گرید ها باهم در مقدار PRI و مقدار خاکستر است.

1- SMR CV50
2- SMR CV 60
3- SMR L
4-SMR 5
5- SMR GP
6- SMR 10
7- SMR 10 CV
8- SMR 20
9- SMR 20 CV

SMR20 به دلیل دارا بودن کمترین مقدار نسبت به سایر گرید های این لاستیک PRI که یک پارامتر مهم برای لاستیک است، پر مصرف ترین و با کیفیت ترین نوع SMR است.
پارامتر PRI میزان الاستیسیته بودن لاستیک اولیه نسبت به لاستیک بعد از مدت زمان مشخص (30 روز) را نشان می دهد.

کاربرد های SMR:

1- ساخت تایر اتومبیل
2- تجهیزات هواپیما
3- نوار های لاستیکی
4- فنرهای لاستیکی
5- شلنگ های لاستیکی
6- قطعات لاستیکی خودرو
7- انواع دستکش ها

منابع:

Gent, A. N. (2020, June 4). rubber. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/science/rubber-chemical-compound

Astlett Rubber Inc.: SMR Specification Scheme. (n.d.). Retrieved January 30, 2023, from https://astlettrubber.com/nr/smr.html

M. Eissa, S. Botros, A. Moustafa, “Effect of triblock copolymers on homogeneity, mechanical properties and swelling behavior of IIR/SBR rubber blends”, Polymer Bulletin, Vol. 74, p. 393, 2017/DOI: https://doi.org/10.1007/s00289-016-1720-5