لاستیک آکریلیک

لاستیک آکریلیک (Alkyl Acrylate Copolymer):

تاریخچه لاستیک آکریلیک از ابتدا به سنتز آکریلیک اسید و متاکریلیک اسید (Methacrylate acid) در اواسط قرن نوزدهم بر می گردد. اما پتانسیل تولیدی مرتبط با آکریلیک ها در حدود سال 1901 زمانی که شیمیدان آلمانی اتو (Otto Rohm (1876-1939)) تحقیقات خود را در مورد پلی استر های آکریلیکی (Acrylic ester) منتشر کرد، آشکار شد. بعدها در حدود سال 1930، سنتز ترکیبات مرتبط با آکریلیک ها از جمله الاستومرهای آکریلیکی (Acrylic elastomer) رونق گرفت. امروزه محصولات لاستیکی بسیاری با استفاده از ACM ها تولید می شود که در ادامه به بررسی بیشتر این لاستیک ها خواهیم پرداخت.

ACM:

الاستومر های پلی آکریلیک که لاستیک های ACM نیز نامیده می شوند، الاستومر های مصنوعی هستند که از مونومر های آکریلیکی سنتز می شوند. این پلیمر ها معمولا با پلیمریزاسیون امولسیونی (Emulsion polymerization) تهیه می شوند. واحد های تکرار شونده اصلی معمولا اتیل (Ethyl)، بوتیل آکریلات (Butyl acrylate) و یا ترکیبی از این دو است.

ساختار شیمیایی:

خواص لاستیک ACM:

این لاستیک مقاومت خوبی در برابر ازن و هوازدگی (Weathering) دارد که این خصوصیت باعث شده نسبت به لاستیک نیتریل (NBR) برتری داشته باشند. اما در برابر آب، رطوبت ، اسید ها و باز ها مقاومت خوبی ندارد. علاوه بر این به دلیل انعطاف پذیری نسبتا پایینی که در دمای پایین دارد، برای کاربرد های زیر دمای 10- درجه سانتیگراد مناسب نمی باشد.

کاربرد لاستیک ACM:

لاستیک ACM عمدتا در مواردی استفاده می شود که مقاومت ترکیبی در برابر گرما و روغن مورد نیاز است. این لاستیک در اجزای داخلی خودرو مثل شلنگ هایی که نیاز به مقاومت در برابر روغن داغ، سوخت و بسیاری دیگر از روان کننده های رایج خودرو و مایعات هیدرولیک دارند، مصرف می شود.
همچنین این لاستیک ها به دلیل خاصیت ارتجاعی (Resilience) خوبی که دارند در صنعت برای کاربرد هایی که نیاز به استهلاک ضربه (Vibration damping) است، استفاده می شوند.
محدوده دمای کاربردی این لاستیک بطور مداوم از 10- تا 150درجه سانتی گراد می باشد که برای دوره زمانی محدود برای بیشتر از 150 درجه نیز قابل استفاده است.
این لاستیک ها جایگزین بسیار خوبی برای الاستومر های مقاومت در برابر حرارت که گران تر هستند مانند پلیمر های فلوئور کربن (FKM) ، ونیل متیل سیلیکون (VMQ) و فلوئور سیلیکون ها (FVMQ) برای کاربرد های در دمای بالا (بیشتر از 150 درجه سانتیگراد) هستند.

انواع ACM:

آکریلیک رابر ها دو گرید دارند:

1- Soft grade (A60-A90)
2- Film grade

منابع:

Rubber Material Selection Guide ACM or Polyacrylate Acrylic Rubber. (2005). Retrieved January 30, 2023, from https://www.robinsonrubber.com/pdfs/PolyacrylateAcrylicRubber.pdf

ACM. (n.d.). Retrieved January 30, 2023, from https://polymerdatabase.com/Elastomers/ACM.html

Foster, S. R., & Capriotti, D. R. (1984). A Survey of Performance Elastomers–Meeting Automotive Requirements of the ’80s. SAE Transactions, 93, 31–39. http://www.jstor.org/stable/44467017

De, S. K. (Sadhan K., White, J. R., & Rapra Technology Limited. (2001). Rubber technologist’s handbook. 576

Britannica, T. Editors of Encyclopaedia (2009, August 6). acrylic. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/science/acrylic